Yollarda Hayat Var...: DOĞU YA DOĞRU

DOĞU, GEZİ, BATMAN, DİYARBAKIR, KADAYIF, CİĞER, KABURGA DOLMASI, NASIL YAPILIR, MİDYAT,GAZİ KÖŞKÜ, MOR GABRİEL, HASANKEYF, NARGİLE, DİYARBAKIRDA NELER YAPILIR, DOĞU NASIL BİR YER, KÜRTLER,NEREYE GİDİLİR

Aslında bu yazımda başlığı Batıya doğru yapsam daha doğru olur, çünkü bugün bu güzel diyarlarda son günümüz. Gözümdeki doğuyu tamamen silen, fırsat buldukça gidip muhteşem yemeklerini ölene kadar yiyebileceğim, masal tadında bir yer burası.

İlk gün neler yaptık , (Batman, Diyarbakır, Gazi Köşkü) tıklayın!

İkinci gün nasıldı ? (Midyat, Mor Gabriyel Manastırı, Hasankeyf) burayı tık tıklayın!

Bana sorsanız buralardan pek gidesim yok ama gerçek hayat bizi beklemekte, yine erkenden kalkıp işe gidilecek, o zaman bekar olduğumdan mütevellit “neredesin, aman geç kalma, ” nidalarıyla anne sözü dinlenecek falan filan bildiğimiz şeyler yani.

Neyse güne Etsiz bir kahvaltı ile başlamak için kolları sıvıyoruz, gözlemeler, domat (domates in İzmirlicesi), peynir, üzüm..vs yi marketlerden sırasıyla alıp, doğruca bulduğumuz ilk yeşilliğe Halil İbrahim Soframızı kuruyoruz. Ohhh bizden keyiflisi yok valla. Afiyetle ve bol muhabbetle silip süpürüyoruz hepsini.

Karnımız yeterince gerilip, ölüyorummmm moduna gelince doyduğumuzu anlıyoruz , yolculuk vakti gelmiştir demek oluyor bu.

Bugün benim için çok mutlu geçecek çünküüü Kaburga dolması ve Diyarbakır burma kadayıfı yiyeceğiz ama öncesinde gezilecek yerler var.

İlk hedefimiz Veysel Karani Türbesi; buraya asıl gidiş amacımız, sevgili Veysel in adının konma sebebi olması. Annesi hamileyken rüyasında görüyor ve biricik oğluşuna bu ismi koyuyor. Bugün de horoz kesiliyor, alnına kanı sürülüyor, adak tamamlanıyor.

Biz de modern kapalılar olarak kollar açık, kafalarda örtüler, altta kotlar Siirt in Baykan ilçesinde Ziyaret beldesinde bulunan Veysel Karani Türbesini ziyarete başlıyoruz.

Her yıl 16-17 Mayısta Veysel Karani yi anma etkinliklerinde çok kalabalık oluyormuş burası. Temmuz olmasına rağmen bugün bile insan bolluğu var.

Hava o kadar sıcak ki gölge olan yerler nimet bize, rahmetli anneannem e söyleseydim eğer, “ahhh kızım gör işte bu ne ki , cehennem nasıl yakacak bir düşün....” diye sonuna kadar asla dinlemeye gücümün yetmediği vaazlardan birine başlardı , mekanı cennet olsun, amin.

Karınca gibi; insanlar türbeye bir girip bir çıkmaktalar, ya Allah deyip dalıyoruz içeriye, ooo ışığı gören gelmiş. Arkalarda bir yerde dualarımıza başlıyoruz , okuyup üfleyip, dışarı zor atıyoruz kendimizi. Çoğu insan namaz kılıyor, bu arada çoğu insanın ter koktuğunu maalesef bizzat test ediyorum burada.

Çeşit çeşit hediyelik eşya alıyoruz, iğne oyaları, biblolar, bakırlar....

Örtüler takıldı, dualar edildi, adaklar kesildi, haydi yolumuza devammmmm

Malabadi Köprüsü şarkısını her duyduğumda artık gözümde canlanacak bir görüntü var. Billur gibi açık mavi muhteşem suların üzerinde yükselen kocaman bir köprü, yanınıza gelen esmer ve ne dediği hızından dolayı pek de anlaşılmayan , ama ille de buranın hikayesini anlatmaya çalışan küçücük çocuklar....

Malabadi Köprüsü, Diyarbakır-Batman yeni yapılan karayolunun sağ tarafında, Silvan ilçesi yakınlarında, Batman Çayı üzerinde bulunuyor. 1147 yılında Artukoğulları döneminde inşa edilip, ortadaki büyük sivri kemerin ayakları kayalıklara oturtulmuş. Kemerin her iki ucunda köprünün güvenliğini sağlayacak nöbetçilerin oturması ve kervan yolcularının dinlenmesi için yapılmış birer oda var.

Köprünün üzerindeki burma sütunlu nişlerin içerisinde, insan, hayvan, güneş motifleri bulunmakta.

Bizim ufaklıktan öğrendiğimiz ; Mervaniler döneminden kalan Malabadi, ismini sevdiği kız boğulunca, köprüyü yapan Bad’dan alır.

Efsane şöyle;

Bad, nehrin karşı kıyısında yaşayan bir kıza aşıktır. O zamanlar nehrin üzerinde köprü falan da yok, Bad sevdiği kıza ulaşamaz. Her ikisi sadece nehrin kıyısından karşı karşıya konuşurlar. Kız bir gün, Bad’ın yanına gitmeye çalışır fakat daha karşı tarafa ulaşamadan suya kapılır.

Genç Bad, tüm aramalarına rağmen sevdiği kızı bulamaz, kahrolur, başka sevenlerin böyle acılar çekmemesi için, o dönem Silvan beyi Meya Farqin’in yanına gider ve “Sevdiğim kız yanıma gelemeye çalışırken suya kapılıp boğuldu. Gelin burada bir köprü yapalım, insanlar rahatça geçebilsinler, sevdiklerine kavuşabilsinler” der.

Silvan beyinin adamları köprüyü yarıya kadar yapar ancak köprünün kemer açıklığı İstanbul’daki Ayasofya Camisi’nin kubbesinden daha büyük olur. Bad’ı yanına çağıran bey, köprünün kalan yarısını yapıp yapamayacağını sorar.

Yapabileceğini söyleyen Bad, beye şu şartı koşar; “Köprünün kalan yarısını tamamlarsam, senin sağ elini bilek hizasından keseceğim.” Aynı şekilde Silvan beyi de Bad’a köprüyü tamamlayamazsa sağ kolunu keseceğini söyler.

Her ikisi de şartları kabul eder ve Bad köprünün kalan yarısını yapmak için kolları sıvar. Bad köprünün kalan yarısını tamamlar ve beyin sağ kolunu bilekten keser. Ve köprüye, Kürtçe ‘mal’ (ev) ve Bad ismini birleştirerek ‘Malabadi’ adı verilir. "Bad’ın evi" anlamına gelen Köprünün ortasındaki kesik el figürünün ise iddiayı kaybeden beyin kesilen elini sembol ettiği söylenir.

Yapılışı böyle, ama burada hikayelerin elbetteki sonu yok, Malabadi Köprüsü şarkısının yazılmasına sebep olan hikaye de ise;

Karşı köyden , diğer aşiretteki bir güzele sevdalanan Xerib, Fatma’yı görmek için her gün Malabadi köprüsüne gider. Bir süre sonra Xerib, kızı istemeye gider. Fakat Fatma'nın babası iki sevdalının kavuşmasına izin vermez. Ancak sevdalıların köprüdeki buluşmaları gizlice sürer.

Bir gün Fatma’nın babası durumu fark eder ve gece yarısı köprüde sevdalılara pusu kurar. Silahlar ateşlenir; köprü ortasında iki sevdalı öldürülür.

Hikayeler de hep acı sonla bitiyor, mutlu sonla bitenlerin aşkı da efsane olamıyor, sanırım geriye anlatacak birşey kalmıyor :)

Bol bol resimledikten sonra; Diyarbakır a doğru yolculuk başlar.

O zamanlar nargile sevdalısı olan beni en çok mutlu edecek yerdeyiz. Yeşilliklerin üzerine kilim serilip, koca koca minderler getiriliyor, ortaya da yer sofrası, tamamdır. Ben şaşkınlıkla izliyorum burası Diyarbakır da açık hava cafesi :)

Türk kahveleri (Yunan kahvesi diyenleri kınıyorum, belirtmek istedim); yudumlanıp, nargileler tüttürülürken hararetle gezinin yorumu yapılıyor.

Ayakkabıları çıkarmışız, çoraplar nerede bilen yok, ayaklar foraaaa. Herkes halinden çok memnun, Hamza'ya ve emeği geçen herkese bol bol teşekkürler .

Diyarbakır da her yer Türk bayrağı ve Atatürk resmi ile dolu.

Alışveriş yapmak için çarşısına giriyoruz, her yer gümüşçü , bakırcı.

Surların etrafında ve içinde çocuklar gibi eğleniyoruz. Gitmeden her yerinin tadına varalım diye. Bu güzelim caddelerinde bizim ayrıldığımızın haftasında bombaların patladığına, ortalığın savaş alanına döndüğüne inanmak mümkün değil, o kadar sakin ve huzurlu görünüyor ki...

Önceki günlerde miss gibi ciğerinin tadına bakmıştık, bugün de meşhur kaburga dolması hayaliyle yanıp tutuşuyorum. Offf yumuşacık , lokum gibi, ağzım sulanıyor hayal ederken bile.

Buraların yerlisi ile gezmek başka bir ayrıcalık, nerede ne meşhur, ne yenir ne içilir Hamza bu konuda süper bir rehber. O yüzden de Diyarbakır ın surlarına karşı, Selim Amcanın Sofrasında alıyoruz soluğu. Önümüze gelen herşeyi bu ne diye bile sormadan silip süpürüyoruz.

Karar verdim benim midem doğulu, ne yapsalar gözüm kapalı yerim, ee şey ama çok acı olanlarını yemeden bir müddet düşünürüm :)

Üstüne bir de kadayıf , ohh valla uçak bu ağırlıkla kalkabilir umarım. :)

Havaalanına geldiğimizde inanılmaz bir kalabalıkla karşılaşıyoruz. Tıklım tıkış ve ufak bir yer.

Uçağımızda bol bol rötar yapınca, önce zaman geçirelim diye alışveriş (sevgili Veyso bana çok güzel işlemeli bir fincan alıyor), sonrasında da bekleme süresi uzadıkça yerlere yatma, uyuma, depresyona girme halleriyle baş başa kalıyoruz, ne bekledik arkadaş, yazık bize.

3 gün boyunca dur durak bilmeden gezdik, muhteşem lezzetli yemeklerini yedik, sohbet ettik, keyfe keyif kattık. Ama ne yazık ki sonundayız. Hoşçakal surların içindeki güzel Diyarbakır, Muhteşem Hasankeyf, Batman ...

Yeniden buluşmak dileğiyle, hep böyle huzurlu kal...

İlginizi çekebilecek diğer gezi yazıları;